با توجه به قوانین وضع شده در سازمان حمل و نقل بینالمللی هوایی (یاتا) صندلیهای هواپیماها دارای ردهبندی و یا کلاسبندی پروازی مختلف هستند که مسافران میبایست بلیط سفر خود را با توجه به کلاس پروازی مورد نظر انتخاب کنند. طبیعتا قیمت بلیط در کلاسهای پروازی متفاوت بوده و این تفاوت قیمت بسته به میزان راحتی و امکانات کلاس موردنظر میباشد. در اینجا به معرفی انواع کلاس های پروازی می پردازیم.
به طور کلی در پروازهای موجود در ایرلاینهای کشور ۳ نوع دستهبندی در کلاسهای پروازی وجود دارد:
نوع دیگری از دستهبندی کلاسهای پروازی و صندلیهای هواپیما به صورت زیر انجام میشود:
در این نوع دستهبندی در مقایسه با دستهبندی نوع اول تعداد صندلیهای کابین بیزنس نسبت به کابین فرست کلاس در آن دستهبندی بیشتر بوده و تقریبا با تعداد صندلیهای کلاس پرمیوم این برابر است. طبیعتا میزان امکانات و کیفیت و راحتی سفر در کابین فرست کلاس به مراتب بهتر از کابین بیزنس این نوع هواپیماهاست. بزرگترین کابین مربوط به صندلیهای اکونومی است که ارزانترین صندلیهای هواپیما بوده و از امکانات معمول پروازها بهرهمند است.
البته دسته سومی از دستهبندی صندلیها در هواپیماهای دو کابین وجود دارد که به شکل زیر است:
در این نوع هواپیماها تنها دو کلاس پروازی وجود دارد و تعداد صندلیهای بخش بیزنس کمتر بوده و امکانات و راحتی بیشتری را همراه دارد. طبیعتا قیمت بلیطهای کابین بیزنس گرانتر بوده و مسافرین تفریحی بیشتر بلیطهای بخش اکونومی را خریداری میکنند.
بهترین و گرانترین جایگاه در هواپیما مربوط به مسافرین این بخش میباشد. تعداد صندلیهای موجود در این کابینها معمولا بین ۷ تا ۱۵ عدد در نظر گرفته میشود. فضای درنظر گرفته شده برای این مسافرین بینظیر است و امکانات رفاهی صندلیهای درجه یک یا فرست کلاس شامل تلویزیون خصوصی با ریموت کنترل، لپ تاپ، سرویس اینترنت ماهوارهای، صندلیهای اتوماتیک با قابلیت تنظیم زیر پا، پریز برق برای شارژ ابزار الکترونیکی، پشت و پشتی سر که به حالت یک بالش انعطاف پذیر هستند، کیف وسایل شخصی و سرو غذا در ظرفهای چینی میباشد.
غذای افراد ساکن در قسمت درجه یک به صورت گرم سرو شده و دارای منویی متنوع است. سرویس کترینگ این مسافرین متفاوت و طبیعتا با کیفیت بالاتری نسبت به کلاسهای پروازی پرمیوم و اکونومی میباشد. همچنین مهمانداران پرواز به این مسافرین توجه بیشتری دارند. هنگام سوار شدن مسافران فرست کلاس جزو آخرین مسافرانی هستند که سوار هواپیما میشوند. انتقال آنها از سالن پرواز تا پای هواپیما به صورت جداگانه انجام میگیرد. برای دریافت کارت پرواز نیز برای این مسافرین کانتری جداگانه در نظر گرفته شده است و برای گرفتن کارت پرواز دارای اولویت میباشند. در هنگام پیاده شدن در مقصد نیز مسافرین فرست کلاس اول از همه پیاده شده و کمتر معطل میشوند.
کلاس تجاری دومین از انواع کلاس های پروازی است که بعد از فرست کلاس قرار میگیرد. صندلیهای این کلاس پروازی در دو ردیف جداگانه هستند. صندلیهای بیزنس کلاس مبله هستند ولی کیفیت آن نسبت به کلاس پروازی فرست پایینتر بوده ولی راحت و اتوماتیک و جادار است. در کابین بیزنس کلاس امکانات کنترل صوتی و تصویری در کابین وجود دارد ولی همانند کابین فرست کلاس اختصاصی نیست.
سرو غذاهای گرم و کترینگ متفاوت و کامل ولی در درجه ای پایین تر از فرست است. امکانات رفاهی مانند کانتر و ترانسفر مجزا تا پای هواپیما و بالعکس تا ترمینال در این کلاس پروازی نیز وجود دارد. مهمانداران پرواز نسبت به مسافرین بخش معمولی به این مسافرین توجه بیشتری دارند. در بیزینس کلاس کابین از سایر مسافرین مجزا است. قیمت بلیط بیزنس کلاس نسبت به فرست پایینتر ولی نسبت به اکونومی بالاتر است.
کلاس پروازی متوسط هواپیماهاست که از امکاناتی بیشتر از کلاس اقتصادی و کمتر از کلاسهای فرست و بیزنس بهرهمند است.
آخرین مورد از انواع کلاس های پروازی که در ایران معمول هست کلاس اکونومی است که برای مسافران عادیاست. صندلی های کلاس اقتصادی در ردیفهای کنار هم هستند. پایین ترین قیمت های پرواز مربوط به صندلی های اکونومی یا اقتصادی پرواز است که به نسبت دو کلاس دیگر از صندلیهای بسیار زیاد تری نیز برخواردار است.