سال نو چینی یا جشن بهاری چین، یکی از مهم‌ترین جشن‌های چین و سایر کشورهای آسیای شرقی است. این رویداد، همان طور که از اسمش پیداست، مراسمی برای جشن گرفتن سال جدید است. شروع سال جدید چینی در اوایل بهار و طبق تقویم سنتی این کشور جشن گرفته می‌شود. این زمان از نظر مردم یک زمان مناسب برای ادای احترام به گذشتگان و فرهنگ آن‌ها و همچنین زمانی برای دور هم جمع شدن و خوردن خوراکی‌های خوشمزه است. اگر کنجکاو هستید تا درباره سال نو چینی بیشتر بدانید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.
تاریخ برگزاری سال نو چینی
این تاریخ هر سال تغییر پیدا می‌کند. اما بازه زمانی برگزاری آن همیشه بین ۲۱ ژانویه تا ۲۰ فوریه است. سال نو چینی در سال ۲۰۲۴، در روز شنبه به تاریخ ۱۰ فوریه برگزار می‌شود.
طالع‌شناسی چینی در سال‌های مختلف
هر کدام از سال‌های چینی با نماد یک حیوان شناخته می‌شود. ما هم در فرهنگ فارسی این نماد را داریم که هر ۱۲ سال یک بار سال به نام یک حیوان نام‌گذاری می‌شود. سال ۲۰۲۴ در تقویم چینی قرار است سال اژدها باشد. در جدول زیر می‌توانید نماد سال‌های مختلف تا سال ۲۰۳۲ را مشاهده کنید.
| سال | تاریخ برگزاری سال نو چینی | نماد سال |
| ۲۰۲۴ | ۱۰ فوریه | اژدها |
| ۲۰۲۵ | ۲۹ ژانویه | مار |
| ۲۰۲۶ | ۱۷ فوریه | اسب |
| ۲۰۲۷ | ۶ فوریه | بز |
| ۲۰۲۸ | ۲۶ ژانویه | میمون |
| ۲۰۲۹ | ۱۳ فوریه | خروس |
| ۲۰۳۰ | ۳ فوریه | سگ |
| ۲۰۳۱ | ۲۳ ژانویه | خوک |
| ۲۰۳۲ | ۱۱ فوریه | موش |
دلیل جشن گرفتن سال نو چینی چیست؟
بنا بر افسانه‌های محلی، سالیان سال پیش، مردم توانستند یک هیولا به نام نیان را شکست بدهند. این هیولا هر سال در یک بازه زمانی مشخصی به چین می‌آمد و تمامی مردم را می‌خورد. زمانی که مردم توانستند این هیولا را شکست بدهند، شروع به جشن گرفتن این پیروزی بزرگ کردند. جالب است بدانید که اسم این هیولا، نیان، شبیه به کلمه سال در چینی است. برای شکست دادن این هیولا، مردم کاغذهای قرمز در سراسر شهر آویزان کرده، بامبو آتش زده و شمع روشن کردند. این روز همه مردم هم لباس قرمز به تن داشتند. بنابراین این سنت برای مبارزه با هیولایی که در زمان سال نو مردم را می‌خورد در بین آن‌ها باقی ماند و هرساله برای پیروزی بزرگی که به دست آوردند جشن می‌گرفتند.
اما دلیل دوم این است که در تقویم چینی، زمان برگزاری این جشن دقیقا زمان رسیدن بهار بوده و به همین دلیل جشن شروع یک سال جدید با سنت‌های چینی و نمادهای باستانی برگزار می‌شود.
سال نو چینی چقدر طول می‌کشد؟
جشن سال نو چینی در کل حدود ۱۶ روز طول می‌کشد. این مراسم با جشن سال نو شروع شده و به فستیوال فانوس‌ها ختم می‌شود. ۷ روز اول این مراسم که در سال ۲۰۲۴ مصادف با ۱۰ فوریه تا ۱۷ فوریه شده است، به صورت عمومی و در خیابان‌ها برگزار می‌شود. بهترین روزهای جشن سال نو چینی را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.
| تاریخ (۲۰۲۴) | عنوان | فعالیت ها |
| ۲ فوریه | سال کوچک | تمیز کردن خانه و پختن غذا |
| ۹ فوریه | سال نو چینی | رفتن به مزار اجداد مرده، جمع شدن دور خانواده، هدیه دادن پاکت های پول قرمز، شب زنده داری و آتش بازی |
| ۱۰ فوریه | شروع جشن سال نو | دید و بازدید از خانواده و هدیه دادن |
| ۲۴ فوریه | فستیوال فانوس ها | پایان جشن با فرستادن فانوس های آرزو و رقص اژدها |
در واقع می‌توان گفت که پیش از شروع جشن سال نو چینی، ابتدا مردم چند روزی را مشغول تمیز کردن خانه، خرید کردن و آماده کردن شیرینی و غذا برای جشن می‌شوند. سپس در روز شروع سال نو، همه در کنار خانواده خود غذا خورده و شب زنده داری می‌کنند. روز بعد روز مخصوص جشن و آتش بازی است. سپس تا یک هفته همه به فامیل و اقوام خود سر می‌زنند. در آخر این جشن با فستیوال فانوس‌ها و خوردن دامپلینگ‌های شیرین به آخر می‌رسد.
سنت‌های سال نو چینی
با وجود این که در سراسر چین سنت‌ها و مراسم‌های مختلفی برای جشن سال نو وجود دارد، اما باز هم تم و درون مایه تمامی آن‌ها مشترک است. هدف از جشن گرفتن سال نو در کل بیرون کردن بدی و شکرگزاری برای یک فرصت و یک سال جدید است. برخی از مهم‌ترین مراسم‌ها و سنت‌های سال نو چینی شامل موارد زیر می‌شوند.
تزئین کردن خانه و شهر
تمامی مردم به نشانی زدودن بدی و آلودگی از زندگی، پیش از شروع سال نو خانه‌های خود را تمیز می‌کنند تا شانس و انرژی خوب را در سال جدید جذب کنند. قرمز هم نماد اصلی این مراسم است. به باور مردم چین، قرمز یکی از رنگ‌هایی است که انرژی خوب را جذب کرده و انرژی‌های شیطانی را دفع می‌کند. برای همین در کل شهر فانوس‌های قرمز آویزان شده و مردم خانه‌های خود را با تزئینات قرمز پر می‌کنند.
پیشکش کردن برای اجداد
این مراسم تنها مراسمی برای زنده‌ها نیست. بلکه مردم چین در این روز یاد و خاطرات اجداد فوت شده خود را هم زنده نگه می‌دارند. پیشکش‌هایی که مردم برای اجداد خود می‌برند شامل میوه، شیرینی و خوراکی است. این مراسم باید پیش از شام شب سال نو انجام شود. چرا که نشان می‌دهد مردم به اجداد خود احترام گذاشته و اجازه داده‌اند آن‌ها اول غذا بخورند.
غذا خوردن با خانواده در شب سال نو
همانگونه که در مقاله آداب و رسوم و فرهنگ کشور چین به آن اشاره کردیم، وقت گذراندن با خانواده برای مردم این کشور اهمیت بسیاری دارد. تمامی افراد خانواده، بزرگ و کوچک، باید در شب سال نو خانه باشند و شام اول سال را در کنار هم میل کنند. این مراسم برای این است که خانواده را کنار هم جمع کند تا بتوانند در کنار هم با انرژی‌های خوب سال نو، یک شام خوشمزه نوش جان کنند.
دادن پاکت‌های قرمز پول
پاکت‌های قرمزی که مقداری پول دارند، نمادی از گذر از شیاطین هستند. این پاکت‌ها در چینی یا سوی چیان نام دارند که به معنی گذر از شیطان است. شین به معنی پول هم بوده که به همین دلیل در پاکت چینی پول گذاشته و به بچه‌ها یا پیرزن و پیرمردها می‌دهند. به زبان ساده باید گفت که این پاکت پول در واقع آرزوی داشتن یک سال دیگر در سلامت و خوشحالی است.
آتش بازی
آتش بازی یکی دیگر از بخش‌های بسیار مهم در جشن سال نو چینی است. تمامی مردم دور هم جمع شده، آتش بازی‌های رسمی را تماشا کرده یا خودشان با روش‌های بی‌خطر آتش بازی می‌کنند. به باور مردم محلی چین، این کار هیولا را ترسانده و بدی‌های او را از شهر دور می‌کند. میلیون‌ها آتش بازی با شروع سال نو چینی، راس ساعت ۱۲ انجام می‌شود. گفته می‌شود که این زمان از سال، بیشترین میزان آتش بازی در کل دنیا را دارد.
رقص شیر و اژدها
مراسم رقص شیر و اژدها یکی از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین بخش‌های جشن سال نو چینی است. مردم در این مراسم دور هم جمع شده و نمایش شیرها و اژدها را نگاه می‌کنند. این رقص در واقع نمادی از شادی برای رسیدن سال جدید است. اژدها در چین حیوان مقدسی است و گفته می‌شود که هیولا و شیاطین را با حضور خود دور خواهد کرد.
غذاهای سال نو چینی
غذا یکی دیگر از مهم‌ترین بخش‌ها و نمادهای سال نو چینی است. در این ۱۶ روز، مردم چین غذاهایی را میل می‌کنند که آن‌ها را به عنوان غذای شانس خود می‌شناسند. در ادامه برخی از مهم‌ترین این غذاها معرفی شده اند:
- ماهی یکی از مهم‌ترین غذاهای سال نو بوده و نماد ترک کردن سال قبلی است.
- دامپلینگ‌ها به عنوان یکی از غذاهای معروف چینی، به طور کلی در فرهنگ چینی بسیار مهم هستند و نماد گرد هم آمدن خانواده هم محسوب می‌شوند.
- نیانگنو یا کیک برنجی هم دلیل شباهت خود با کلمه سال بهتر در زبان چینی، در این مراسم سرو می‌شود.
- از جمله سایر غذاها و خوراکی‌هایی که در این مراسم سرو می‌شوند می‌توان به نودل، میوه‌های بومی چین، اسپرینگ رول و سوپ‌های مختلف اشاره کرد.
خرافات در سال نو چینی، کارهایی که به هیچ وجه نباید انجام بدهید
در کل باید گفت که این مراسم خود نشانه خرافاتی بودن مردم چین است. چرا که تمامی آن‌ها باور دارند که نحوه برگزاری این مراسم، روی کل سال آن‌ها تاثیر خواهد گذاشت. به باور مردم چین، برخی از رنگ ها، نام ها، حرف‌ها و حتی اشکال نحس بوده و در صورتی که در سال جدید از آن‌ها استفاده کنید سال بدی خواهید داشت. برخی از باورهای خرافاتی مردم چین در این مراسم شامل موارد زیر می‌شوند:
- در روز سال نو نباید جارو بکشید، چرا که در این صورت تمامی شانس خوب را جارو کشیده‌اید و از خانه خود بیرون کرده‌اید.
- در وعده صبحانه نباید حریره یا فرنی بخورید، وگرنه در سال جدید فقیر خواهید شد.
- اگر در روز سال نو دوش بگیرید یا لباس بشویید، تمامی شانس و اقبال را از روی خود شسته‌اید.
- همچنین در این فستیوال نباید لباس مشکی به تن داشته باشید، پول قرض داده یا قرض بگیرید، از قیچی استفاده کنید، گریه کنید، ظرف بشکنید، به بیمارستان رفته، با سوزن کار کرده یا حیوانی را بکشید.
جمله سال نو مبارک به چینی
بدیهی است که یکی از رایج ترین اصطلاحات چینی در زمان سال نو، جمله سال نو مبارک است. مردم با شروع سال نو این جمله را به دوستان، اقوام و خانواده خود می‌گویند. برای گفتن این عبارت به چینی، باید گفت شینیان هائو Xīnnián hǎo (新年好) یا شینیان کوایله (Xīnnián kuàilè (新年快乐 به معنی سال نو مبارک یا سال نو چینی مبارک.
سخن پایانی
در این مطلب با یکی از مهم‌ترین جشن ها و فستیوال های چین و سایر کشورهای شرق آسیا، سال نو چینی، آشنا شدیم. در صورتی که برای بازدید از این فستیوال و شرکت در آن به چین می‌روید، بهتر است که اطلاعات خوبی از این جشن و باید و نبایدهای آن داشته باشید. چرا که برخی از کارهای عادی مردم خارجی، می‌تواند در این مراسم برای مردم چینی توهین‌آمیز بوده یا نماد بدشانسی باشد. بنابراین توصیه می‌شود که خوب درباره این جشن مطالعه کرده و به عقاید میزبانان خود احترام بگذارید. این جشن یکی از هیجان انگیزترین و بهترین مراسم‌های آسیایی بوده و بی‌شک سفر به چین در زمان برگزاری آن می‌تواند یکی از بهترین خاطرات سفر شما را رقم بزند.
